یک فرد چگونه شناسایی می‌شود؟ احتمالاً با گفتن نام خود یا ارائه برخی مشخصات دیگر مانند سن، آدرس و غیره. اگر از شما بخواهند که هویت خود را اثبات کنید، چه کار خواهید کرد؟ احتمالاً برای اثبات صحت هویت خود، شناسنامه، کارت ملی، پاسپورت یا گواهینامه رانندگی خود را ارائه دهید. این راهکارها از مدت‌ها قبل کار تأیید هویت را انجام می‌دهند، اما یک مشکل بزرگ در استفاده از آنها وجود دارد. این مدارک به راحتی جعل شده و مورد سوء استفاده قرار می‌گیرند. فناوری‌های دیجیتالی مانند رمز و کارت نیز، اگر چه تا حدودی امن‌تر از مدارک فیزیکی احراز هویت مانند کارت ملی و شناسنامه هستند، اما این موارد نیز مشکلات خاص خود را دارند و احتمال هک و سوء استفاده از آنها وجود د ارد.
این مشکلات و نارسایی‌ها، راه را برای روشهای شناسایی مطمئن‌تر مانند بیومتریک هموار کرده است. اما آیا روش های شناسایی بیومتریک هیچ جنبه منفی ندارند؟ در این مقاله، مزایا و معایب مرتبط با احراز هویت بیومتریک را کمی‌عمیق تر بررسی می‌کنیم.
چرا به شناسایی بیومتریک نیاز داریم؟
روشهای سنتی شناسایی در مقابله با راهکارهای مدرن، کارایی، امنیت و دقت کمتری دارند. کارت‌های شناسایی صادر شده توسط دولت و اسنادی مانند کارت ملی، شناسنامه، گواهینامه رانندگی، گذرنامه و … به طور سنتی برای شناسایی و احراز هویت استفاده می‌شوند. آنها از مفهوم داشتن چیزی استفاده می‌کنند که هیچ کس انجام نمی‌دهد و می‌تواند به شما کمک کند تا شما را از دیگران متمایز کنید. در فضای دیجیتال، این مسئولیت توسط گذرواژه ها، پین‌ها، سوالات امنیتی و غیره انجام می‌شود. ایده این است که شما چیزی را می‌دانید که به راحتی توسط دیگران قابل تشخیص نیست. روشهای دیگری نیز وجود دارند که از فناوری استفاده می‌کنند، مانند کارت‌های هوشمند و غیره.
با ظهور فناوری اطلاعات، کامپیوترها برای اطمینان از امنیت اطلاعات و حساب کاربری، نیاز به شناسایی کاربر خود دارند. روشهای شناسایی قابل خواندن توسط انسان، مانند کارت‌های شناسایی یا اسناد، هیچ کمکی به شناسایی کاربر در سیستم‌های دیجیتال نمی‌کنند. اینجاست که پسوردها به کار می‌آیند. گذرواژه‌ها که توسط فرناندو جی. کورباتو، دانشمند برجسته رایانه آمریکایی در دهه 1960 میلادی توسعه یافتند، بیش از 55 سال است که وظیفه محافظت از سیستم‌ها و دستگاه‌های فناوری اطلاعات را انجام می‌دهند.
از آنجایی که استفاده از بیومتریک در صنایع مختلف در حال گسترش است، بد نیست بدانیم مزایا و معایب احراز هویت بیومتریک چیست. یکی کاربردهای عمده شناسه‌های بیومتریک در سیستم های حضور و غیاب است.
مزایای شناسایی بیومتریک
محبوبیت روزافزون بیومتریک ثابت می‌کند که این فناوری روش های سنتی شناسایی را پشت سر گذاشته است. به‌جای تایپ یک پین یا کشیدن یک الگو (که شامل تلاش‌های ناموفق نیز می‌شود) من شخصاً ترجیح می‌دهم حسگر اثر انگشت را روی تلفن آنها لمس کنم. دست شما به قدری تنظیم می‌شود که می‌توانید هنگام برداشتن گوشی از روی میز یا بیرون آوردن آن از جیب انگشت خود را اسکن کنید و تا زمانی که چشمان شما روی صفحه باشد، قفل آن باز شده است.
صرف نظر از سلیقه شخصی، در اینجا به مزایای مرتبط با شناسایی بیومتریک می‌پردازیم:
شناسایی و احراز هویت سریع
یکی از کاستی‌های عمده مرتبط با شناسایی سنتی این است که فرآیند شناسایی یا تأیید هویت با اسناد کاغذی می‌تواند به طرز دردناکی کند باشد. به این ترتیب زمان زیادی از دست خواهد رفت. از طرف دیگر شناسه‌های صادر شده توسط دولت، به علت افزایش تعداد تقلب‌های هویتی و شناسنامه‌های جعلی، دیگر چندان قابل اعتماد نیستند. احراز هویت بیومتریک به راحتی این مشکل را حل می‌کند و ارائه یک شناسه خارجی جهت اثبات هویت را از بین می‌برد. بیومتریک ها از ویژگی های منحصر به فردی استفاده می‌کنند که متعلق به بدن شماست. برخی از ویژگی های بیومتریک مانند صورت، راه رفتن و غیره بسیار قابل مشاهده هستند. در حالی که برخی دیگر می‌توانند به قدری پنهان باشند که تفاوت افراد از طریق آنها را نمی‌توان با مشاهده صرف فهمید. با این حال، در هر دو مورد، برای ایجاد یا تأیید هویت یک موضوع، به تنظیمات خاصی نیاز است.
شناسایی در حال حرکت
پس از سال 2007، جهان شاهد رشد سریع برنامه های کاربردی و سخت افزار بیومتریک موبایل بوده است. هر سال، سازندگان راه‌های جدید و مبتکرانه‌ای را برای احراز هویت در دستگاه‌های تلفن همراه راه‌اندازی می‌کنند و ارائه‌دهندگان این تکنولوژی‌ها، خدماتی را ارائه می‌کنند که با سخت‌افزار بیومتریک موبایل ادغام شده‌اند. این فرصتی برای رسیدگی به چالش‌های پیش‌رو در حین تأیید هویت در حال حرکت ارائه کرده است.
در بسیاری از کاربردهای میدانی مانند اجرای قانون، مراقبین با مشکل عملی تأیید هویت افراد مواجه هستند زیرا به منابع دفتر دسترسی ندارند. شناسایی بیومتریک برای دستگاه‌های تلفن همراه امکان گرفتن شناسه‌های بیومتریک مانند چهره، اثر انگشت، اسکن عنبیه را در حین حرکت، کاهش چشمگیر زمان تأیید هویت و رفع مشکلات شناسه‌های سنتی فراهم کرده است.
راحتی
راحتی یکی دیگر از مزایای شناسایی بیومتریک است. ما در بالا بحث کردیم که شناسایی با شناسه یا رمز عبور می‌تواند یک تجربه اعصاب خردکن باشد. دسترسی به پایگاه داده دولتی یا منتظر پاسخ یک سازمان دولتی برای تأیید هویت می‌تواند روندی حوصله‌بر کند باشد. این همه چیز نیست. شناسایی کاربر با رمز و پین این روزها کمتر از یک چالش حافظه نیست. حفظ کردن رمزهای مختلف و محافظت از آنها از دسترس افراد غیر مجاز بسیار مهم است. شناسایی بیومتریک تمام مشکلات مربوط به شناسه ها، رمزهای عبور و سایر روش های شناسایی مبتنی بر دانش یا مالکیت را از بین برده و شناسایی را به یک تجربه واقعاً راحت تبدیل می‌کند.
مسئوليت
دسترسی به یک مرکز منطقی یا فیزیکی ایمن بیومتریک مستلزم حضور یک فرد مجاز پس از اسکن بیومتریک و تأیید آن است. و گزارش‌های قابل اطمینان و قابل پیگیری را ارائه می‌دهد. کاربران نمی‌توانند این گزارش‌ها را انکار کنند، چرا که کنترل دسترسی منوط به حضور فیزیکی کاربر جهت احراز هویت او بوده است. به این ترتیب مسئولیت پذیری کاربران بهبود می‌یابد.
امنیت
شناسنامه‌ها و سایر مدارک هویتی چاپی را می‌توان جعل کرد. رمز عبور یا پین‌ها را می‌توان حدس زد، دزدید یا هک کرد، اما شناسه‌های بیومتریک نمی‌توانند تقلبی باشند و یا دزدیده شوند. برخی از محققان امنیتی نشان داده‌اند که اثر انگشت یا سیستم‌های تشخیص چهره (به طور مثال دستگاه حضور و غیاب اثر انگشت و تشخیص چهره) را می‌توان با جعل هک کرد، با این حال، سیستم‌های جدیدتر مجهز به فناوری پیشرفته‌تر ضد جعل هستند که چیزی کمتر از یک شناسه بیومتریک زنده را نمی‌پذیرد و بیومتریک را ایمن‌تر از سایر روشهای شناسایی می‌کند.
معایب شناسایی بیومتریک
همه سیستم های مبتنی بر فناوری محدودیت های خود را دارند و بیومتریک نیز از این قاعده مستثنی نیست. شناسایی بیومتریک مزایای زیادی را ارائه می‌دهد، با این حال، هنگام در نظر گرفتن شناسایی بیومتریک باید معایب آن را نیز در نظر داشت.
مهمترین معایب مرتبط با شناسایی بیومتریک به شرح زیر است:
در صورت بروز خطر، شناسه های بیومتریک را نمی‌توان تغییر داد
ویژگی‌های بیومتریک دائمی‌هستند و این واقعیت یکی از مبانی احراز هویت بیومتریک است. از قضا، اگر شناسه‌های بیومتریک به سرقت برود، به وحشتناک‌ترین ضرر تبدیل می‌شود. برخلاف پین‌ها یا رمزهای عبور، که در صورت به خطر افتادن، می‌توان آنها را تغییر داد، شناسه‌های بیومتریک افراد در صورت سرقت قابل تغییر نیستند. متأسفانه شناسه‌های بیومتریک مانند چهره، راه رفتن، نقشه حرارتی و غیره در معرض دید همگان قرار دارند و می‌توانند بدون اطلاع و رضایت کاربر سرقت شوند. در شناسایی بیومتریک، پیشگیری بهتر از درمان است. بهبود این فناوری‌ها و حفاظت از آنها در برابر سرقت یا هک، امری ضروری است. چرا که انکار شناسه‌های بیومتریک دزدیده شده هیچ فایده ای ندارد.
عملکرد و پوشش جمعیت
عوامل زیادی وجود دارد که می‌تواند بر عملکرد یک سیستم بیومتریک تأثیر بگذارد، به عنوان مثال. عوامل محیطی، رفتار کاربر، سیستم بد نگهداری و غیره. فناوری مورد استفاده نیز ممکن است محدودیت‌هایی داشته باشد. معیارهای عملکرد سیستم بیومتریک قبل از انتشار محصولات شناسایی بیومتریک در نظر گرفته می‌شود. با این حال، ممکن است به دلیل چندین عامل دیگر بسته به رفتار کاربر، محیط و غیره، عملکرد کمتر از حد انتظار ارائه دهند.
پوشش جمعیت چالش دیگری در مقابل شناسایی بیومتریک است. فناوری تشخیص بیومتریک هنوز به نقطه‌ای نرسیده است که بتوان آن را روشی جهانی برای شناسایی نامید. هنگامی‌که یک راهکار بیومتریک (به عنوان مثال تشخیص اثر انگشت) را به کار می‌گیرید، هیچ تضمینی وجود ندارد که همه افراد در جامعه هدف حداقل کمیت و کیفیت شناسه های بیومتریک را داشته باشند. کار بدنی، بیماریها، حوادث ممکن است باعث خراب شدن شناسه‌های بیومتریک شوند، که می‌تواند باعث شود سیستم بیومتریک در ثبت نام یا شناسایی کاربر شکست بخورد.
هزینه
علیرغم ارزان‌تر بودن از همیشه، سیستم‌های بیومتریک همچنان می‌توانند برای موارد استفاده خاص یا کاربردهای کوچکتر گران باشند. با توجه به این واقعیت، سیستم بیومتریک ممکن است بهترین ایده برای برنامه هایی نباشد که تعداد افراد برای شناسایی بسیار کمتر است و می‌توان با روشهای سنتی آن را مدیریت کرد. علاوه بر این تعمیر و نگهداری منظم سیستم‌های بیومتریک برای اطمینان از عملکرد بهینه شامل هزینه است.
پیچیدگی فنی
در حالی که بیشتر بخش استقرار و پیاده‌سازی یک سیستم بیومتریک توسط فروشنده آن انجام می‌شود، سیستم‌های بیومتریک ممکن است به مدیر یا متخصص نیاز داشته باشند که سطح معینی از فناوری قابل قبول برای استفاده، نگهداری و انجام عملیات‌های پشتیبانی روزانه داشته باشد. برخی از سازمان‌ها ممکن است با آن قسمت راحت نباشند و ممکن است سیستم‌های بیومتریک را برای آنها بسیار پیچیده بدانند.
مزایا و معایب از نظر روش
مزایا و معایب مورد بحث در بالا نشان دهنده شناسایی بیومتریک به طور کلی است. با این حال، برخی از مزایا و معایب می‌تواند مختص روش شناسایی بیومتریک انتخاب شده باشد.
بخش‌های زیر مزایا و معایب رایج‌ترین روشهای احراز هویت بیومتریک را از نظر روش مورد بحث نشان می‌دهد:
اثر انگشت
مزایا
- هزینه اجرای نسبتاً مناسب
- توسعه یافته‌ترین و شناخته‌ترین روش شناسایی بیومتریک
- سطح دقت بالا
- راه اندازی و استفاده آسان
معایب
- عملکرد آن ممکن است در شناسایی انگشتان زبر، خشک، خیس و چرب در نوسان باشد.
- احتمال دارد استفاده از آن برای افراد مسن یا افراد مبتلا به بیماری پوستی مشکل ایجاد کند.
- به دلیل لمس حسگر انگشت توسط کاربر، احتمال (هر چند ضعیف) در انتقال بیماریها دارد.
تشخیص چهره
مزایا
- پذیرش اجتماعی بالا
- راحتی کاربرد و عدم نیاز به لمس دستگاه
- نصب و راه‌اندازی آسان
معایب
- عدم رعایت حریم خصوصی افراد ( اسکن چهره افراد و استفاده از بدون رضایت آنها امکانپذیر است)
- تشخیص چهره دو بعدی می‌تواند ناامن و مستعد جعل باشد
تشخیص صدا
مزایا
- مقبولیت اجتماعی بالا
- راحتی کاربر
- ارزان، به هیچ سخت افزار یا راه اندازی گران قیمت نیاز ندارد
معایب
- مستعد جعل با نمونه صدای ضبط شده یا تقلید شده است
- هنگامی‌که به عنوان تنها روش شناسایی استفاده می‌شود، ممکن است برای برنامه های کاربردی با امنیت بالا مناسب نباشد
- تأیید هویت ممکن است کمی‌طول بکشد
تشخیص عنبیه
مزایا
- دقت بالا
- امکان تقلب بسیار پائین (امنیت بالا)
- امکان اسکن عنبیه از راه دور در سیستم‌های جدیدتر
معایب
- در بین کاربران کمتر شناخته شده است
- تجهیزات و راه اندازی آن گران است
تشخیص شبکیه چشم
مزایا
- دقت بسیار بالا
- جعل کردن آن بسیار سخت است، هیچ روش شناخته شده ای برای جعل شبکیه وجود ندارد
معایب
- در بین کاربران کمتر شناخته شده است
- تجهیزات و راه اندازی آن گران است
همانطور که گفته شد، یکی از کاربردهای اصلی بیومتریک در سیستم های حضور غیاب است. با مراجعه به سایت مجله حضور و غیاب، می‌توانید در بخش بهترین دستگاه حضور و غیاب، با انواع دستگاه‌های ساعت زنی و ورود و خروج آشنا شوید.
نتیجه
احراز هویت بیومتریک مجموعه ای از مزایا و معایب خاص خود را دارد. سود و زیان استفاده از فناوری‌های بیومتریک در کابردهای مختلف متفاوت است که می‌تواند در صورت استقرار سودمندتر یا مضرتر باشد. به طور کلی استفاده از شناسایی بیومتریک در بلندمدت مفیدتر است. با استقرار سیستم‌های بیومتریک و افرایش استفاده از آن، به خصوص در مقیاس‌های بزرگ، استفاده از آن ارزان و به صرفه خواهد بود. علاوه بر این این فناوری‌ها نسبت به روشهای سنتی دقت، امنیت و راحتی بیشتری را برای کاربران به ارمغان می‌آورند.